Historia Jednej Grafiki

Nokturny prasowe Aleksandra Gierymskiego

Drzeworyt "Na Saską Kępę" to pierwszy z serii kilku nokturnów warszawskich Gierymskiego. I także w ogóle pierwszy jego – publikowany na łamach prasy ilustrowanej – typowy pejzaż. I – ciekawostka! – to tylko jedna z dwóch publikowanych prac Gierymskiego związanych tematycznie z Saską Kępą. Tym rysunkiem wcale nie pierwszy raz – i uwaga: bynajmniej nie ostatni! – udało się Gierymskiemu całkowicie zaskoczyć warszawską publiczność. Najpierw nieobecnością tego, do czego ówczesny czytelnik był od zawsze przyzwyczajony: pretekstu historycznego, społecznego, moralnego czy rozrywkowego. A po drugie – co dla tego odbiorcy było kolejnym novum – uczynieniem światła księżycowego i jego odblasku w wodzie głównym tematem wyobrażenia. Bo dzięki drzeworytom mógł Gierymski sobie poeksperymentować w materii kompozycji albo – jak w tym wypadku – w materii operowania światłem. (To nie jest przypadek, że jego nokturny prasowe były o wiele lat wcześniejsze niż pierwsze nokturny olejne).

#żydowskawarszawa #sztukapolska #żydzi #tradycja #nieznanehistorie #historiasztuki #grafika #judaizm #prawybrzeg #saskakępa #nokturn #pamięć #warszawa